تشخیص قبل از تولد به دلایل مختلف مستعد تشخیص اشتباه است. هر ساله پروندههای حقوقی متعددی در این زمینه وجود دارد و آزمایشگاههای ژنتیک پزشکی هزینه و تلاش زیادی را صرف انجام کلیه اقدامات احتیاطی لازم برای جلوگیری از تشخیص اشتباه میکنند. بیشتر این تشخیصهای اشتباه میتواند ناشی آلودگی نمونه جنین به نمونه مادری، جابجایی نمونه در مراحل مختلف تشخیص، مخلوط شدن نمونهها، دیزومی، تکثیر یک جانبه یا ADO، کراساور، جهش جدید و رد ابوّت و ... باشد.
شرکت زیست فناوری کوثر یک روش خلاقانه بر اساس QF-PCR چندگانه برای غلبه بر اکثر علل تشخیص اشتباه ابداع کرده است. هر کدام از کیتهای ™SegCheck حاوی مارکرهای STR است که به یک ژن خاص مرتبط هستند و علاوه بر آن دارای مارکرهای STR مختص QF-PCR میباشند که جهت تشخیص آنیوپلوئیدی کروموزومهای 13، 18، 21، X و Y استفاده میشوند. کیتهای ™SegCheck برای تشخیص بیماریهای مختلف ژنتیکی طراحی و توسعه یافتهاند. بنابراین، مارکرهای متعدد برای ژن هدف، دقت تشخیص صحیح را افزایش داده و احتمال تشخیص اشتباه را به حداقل میرساند و از تشخیصهای اشتباه جلوگیری به عمل آید.
ویژگی و مزایا:
اهمیت استفاده از کیتهای ™SegCheck چیست؟
در اکثر کشورها، آزمایش قبل از تولد برای آنیوپلوئیدیهای کروموزومی در عمل انجام میشود. اکثر روشهای معمول (یعنی سه ماهه اول و دوم اولتراسوند و غربالگری بیوشیمیایی) دارای اشکالاتی هستند زیرا در تشخیص آنیوپلوئیدیهای کروموزومی، مثبت کاذب یا منفی کاذب وجود دارد. QF-PCR مدتهاست که به یک روش انتخابی برای تشخیص سریع آنیوپلوئیدیهای رایج کروموزومی تبدیل شده است. با این حال، تکنیکهایی مانند QF-PCR و کاریوتایپ باید توسط متخصصان درخواست شده و بر روی نمونههای انتخابی جنین انجام شود. زیست فناوری کوثر با آگاهی از این کاستیها، کیتهای ™SegCheck را تولید کرده است که برای بیش از 60 بیماری این کیتها طراحی شده است و به موجب آن آزمایشگاهها میتوانند هر بیماری را همراه با غربالگری اولیه آنیوپلوئیدیها به روش QF-PCR بدون نمونهبرداری و هزینه اضافی تعیین کنند. حتی تستهای NIPT (آزمایش پیش از تولد غیر تهاجمی) نیز تنها آنیوپلوئیدی را برای نمونه جنین مورد آزمایش قرار میدهد. در صورتی که کیت ™SegCheck می تواند هم ژن بیماری و هم آنیوپلوئیدی ها را برای هر نمونه جنینی که تحت آزمایش تشخیص پیش از تولد قرار دارد، بررسی نماید. در واقع هر کیت ™SegCheck مارکرهای STR خاصی از کروموزومهای 13، 18، 21 و کروموزومهای جنسی همراه با مارکرهای STR خاص بیماری را در خود جای داده است.
مارکرهای STR از تکرارهای 4 نوکلئوتیدی انتخاب شدهاند تا تجزیه و تحلیل کمتر صورت گیرد و تفسیر آسان باشد. اللهای حاصل از این مارکرهای STR میتوانند در احراز هویت نمونه، رد آلودگی سلولهای مادر و بسیاری از مزایای دیگر در یک آزمایش کمک کنند. بنابراین، از این مارکرهای کروموزومی میتوان برای بررسی وجود آنیوپلوئیدی برای کروموزومهای آزمایش شده نیز استفاده کرد. در صورت مشکوک بودن به آنیوپلوئیدی، نمونه را میتوان با مارکرهای بیشتری و با استفاده از روش QF-PCR مانند کیت های AneuQuick™ Kit v3.2 یا AneuQuick™ Extra Plus Kit v1.2 انجام داد.
هر آزمایشگاه تشخیص ژنتیک هنگام انجام تشخیص پیش از تولد با مشکلاتی مانند ترکیب نمونهها و آلودگی سلولهای مادری روبرو میشود. این خطاها می توانند منجر به تشخیص اشتباه و غربالگری منفی کاذب شوند.
™SegCheck میتواند به هر آزمایشگاه ژنتیک پزشکی که تشخیص پیش از تولد دارد، کمک کند. از آنجایی که این کیتها دارای مارکرهایی است که درون یا کنار ژن مختص به بیماری خاص میباشد و تفکیک (segregation) میشود، از این مارکرها برای ردیابی الگوی تفکیک و تحلیل پیوستگی ژنی (linkage analysis) میتوان استفاده نمود. رسم هاپلوتیپ جهت تایید وراثت جهش ژن بیماری در جنین میباشد.
به طور مثال فرض کنید والدین جهش مشابهی داشته باشند و به دلیل تکثیر یک جانبه یا allelic drop out در هنگام تشخیص جهش در جنین به روش مستقیم، هموزیگوت نشان داده میشود که این جهش در رسم هاپلوتیپ و آنالیز آن در یک خانواده نشان میدهد که در واقع هتروزیگوت است که به دلیل ADO، ژن دیگر تقویت نشده است و بدین ترتیب جنین ناقل سقط میشد. دلیل اینکه کیت های ™SegCheck قادر است ADO را تشخیص دهد این است که در هر کیت ™SegCheck بین 4 تا 8 مارکر STR وجود دارد و یک نمونه نمیتواند ADO برای همه این مارکرها داشته باشد.
این روش به کار رفته در این کیتها برای اکثر آزمایشگاههای ژنتیک پزشکی مولکولی که تشخیص قبل از تولد را انجام میدهند، ارزشمند خواهد بود. با این حال، میتوانند توسط محققان دیگر برای اهداف دیگری مانند تفکیک ژنی یا ارثی یا حتی موزاییسم استفاده شود.
هموگلوبینوپاتی (همه انواع بیماریهای ژنتیکی ناشی از نقص در ژن هموگلوبین، از جمله بتا-تالاسمی، کمخونی داسی شکل و بیماری هموگلوبین H) از شایعترین اختلالات تک ژنی در سراسر جهان است. بتا-تالاسمی بیشتر در مناطق خاورمیانه و مدیترانه شایع است. درحالیکه کمخونی داسی شکل بیشتر در آفریقا و افراد آفریقایی تبار دیده شده است و اختلالات مرتبط با آلفا تالاسمی مانند بیماری هموگلوبین H در شرق و جنوب شرقی آسیا شایعتر است. ژن مسئول بتا-تالاسمی و کمخونی داسی شکل بتاگلوبین نام دارد. موقعیت کروموزومی این ژن 11p15.4 است. بیشتر تشخیصهای پیش از تولد که در سراسر جهان انجام میشود مربوط به هموگلوبینوپاتی هاست.
HBB SegCheck™ Kit v1.2 یک کیت تشخیص مولکولی است که در مدت زمان کوتاهی افراد ناقل و یا مبتلا به بتا-تالاسمی و بیماری کم خونی داسی را تشخیص میدهد. این کیت اصولاً بر اساس مارکرهای STR و تکنیک QF-PCR عمل میکند تا با تحلیل تفکیک و پیوستگی ژنی هاپلوتیپ (بر اساس روش Haplotyping)، ابتلا یا ناقل بودن نمونه جنین را تشخیص دهد. استفاده از مارکرهای STR، همراه با تشخیص جهش به روش مستقیم، تشخیص پیش از تولد را دقیقتر و قابل اطمینانتر میکند. همراه با تشخیص نقص ژن هموگلوبین، کیت HBB SegCheck™ v1.2 شامل مارکرهای STR اتوزومی است که جهت تشخیص آنیوپلوئیدی کروموزومهای 21 ، 18 ، 13 ، X و Y بر اساس روش QF-PCR میباشد.
کیت تشخیصی HBB SegCheck™ v1.2 بر اساس 14 مارکر میباشد که شامل 5 مارکر STR با هتروزیگوسیتی بالا در ناحیه بالادست و پایین دست ژن HBB و 9 مارکر برای غربالگری اولیه اختلالات شایع کروموزومی (3 مارکر برای کروموزوم 21، 2 مارکر برای کروموزوم 18 و 2 مارکر برای کروموزوم 13) و تعیین جنسیت است.
این کیت بر روی نمونههای DNA تخلیص شده از خون، مایع آمنیون (AF)، نمونه پرز جفتی جنین (CVS) و کارت DBC (کارت نگهدارنده DNA محصول شرکت زیست فناوری کوثر)، بافر لیز کننده خون BLB، بافر لیز کننده سلول های امنیوتیک AFL، و بافر لیز کننده پرز های جفتی CVL قابل استفاده میباشد.
جهت آشنایی بیشتر با محصول و نحوه ی استفاده از آن و همچنین آنالیز نتایج به دفترچه راهنما مراجعه فرمایید.
مارکرهای کیت HBB SegCheck™ v1.2:
D11HBBSU2.9،D11HBBSU6.1 ،D11HBBSU11 ،D11HBBSD3.3 ،D11HBBSD11.2 ،D21S1446 ،D21S1414 ،D21S1411 ، D18S390،D18S1002 ، D13S325، D13S252، DX-TATC 13.3 و AMX.
موقعیت مارکرهای STR کیت HBB SegCheck™ v1.2 نسبت به ژن HBB:
محصولات مرتبط: